Chiều 6/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội và thực hiện hiệu quả đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030".

Tại điểm cầu tỉnh Đắk Nông, các đồng chí: Tôn Thị Ngọc Hạnh, TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Võ Thanh Cường, Phó Giám đốc Sở Xây dựng chủ trì Hội nghị. 

Các đồng chí chủ trì Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Đắk Nông

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết việc phát triển nhà ở xã hội đã được bàn nhiều, nhưng công tác triển khai hiệu quả chưa cao. Chủ trương rất rõ của Đảng, Nhà nước ta là phát triển nhanh nhưng bền vững, không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần; con người có quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc, trong đó gồm quyền có chỗ ở.

Thủ tướng khẳng định nhu cầu nhà ở xã hội rất lớn, do đó, các cơ quan phải đặt mình vào địa vị của người có nhu cầu để giải quyết, triển khai các công việc theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn. Trong đó, các địa phương đã được giao chỉ tiêu cụ thể về xây dựng nhà ở xã hội, phải coi đây là nhiệm vụ chính trị, với quan điểm lấy con người là trung tâm, là chủ thể, con người là yếu tố quyết định với sự phát triển, mọi chính sách phải hướng đến con người.

Về nguồn lực, Thủ tướng đề xuất nhiều giải pháp, trong đó bao gồm việc thành lập quỹ nhà ở quốc gia, giải ngân gói tín dụng 140.000 tỷ đồng mà không tính vào hạn mức tín dụng của các ngân hàng.

Đặc biệt, về thủ tục, Thủ tướng cho rằng cần tạo cơ chế, chính sách, kêu gọi doanh nghiệp làm một cách nhanh chóng, cắt giảm thủ tục, với tinh thần vì dân, vì nước.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng lưu ý, nhà ở xã hội không có nghĩa là làm ở những chỗ đất "đầu thừa đuôi thẹo", những nơi "khỉ ho cò gáy", không làm được nhà ở thương mại thì làm nhà ở xã hội. Phải ưu tiên nhà ở xã hội trước rồi mới đến nhà ở thương mại.

Nhà ở xã hội phải đầy đủ điều kiện hạ tầng (giao thông, y tế, giáo dục, thể thao, xã hội, môi trường…) như nhà ở thương mại, nhưng chỉ khác là nhà nước có các chính sách hỗ trợ. Nhà ở xã hội phải có hình thức mua và thuê mua.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Quyết định số 444/QĐ-TTg ngày 27/2/2025 giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030 để các địa phương bổ sung vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Theo Bộ Xây dựng, hiện nay, có 30 tỉnh, thành phố đã ban hành kế hoạch thực hiện Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021 - 2030.

Cả nước đã quy hoạch được 1.309 vị trí với quy mô 9.737ha đất làm nhà ở xã hội. Trong giai đoạn 2021 - 2025, cả nước có 655 dự án nhà ở xã hội được triển khai với quy mô 593.428 căn.

Có 103 dự án đã hoàn thành với quy mô 66.755 căn, 137 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô 114.618 căn và 415 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 412.055 căn.

Hầu hết các địa phương đều dành quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Tuy nhiên, nhiều địa phương chưa quan tâm, chưa đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm.

Việc quy hoạch bố trí quỹ đất làm nhà ở xã hội tại một số địa phương còn xa trung tâm, không thuận tiện giao thông, không bảo đảm về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Công tác giải phóng mặt bằng chậm dẫn đến chưa bàn giao mặt bằng được cho chủ đầu tư, ảnh hưởng tới tiến độ dự án.

Quy trình, thủ tục hành chính đối với dự án nhà ở xã hội còn phức tạp. Nhiều địa phương chưa ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội. Một số dự án nhà ở xã hội đã khởi công nhưng triển khai chậm hoặc chưa triển khai…

Các đại biểu tham dự tại điểm cầu tỉnh Đắk Nông

Để tạo chuyển biến tích cực, rõ nét sau Hội nghị, đạt được mục tiêu đề ra, Thủ tướng chỉ rõ 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp với các bộ ngành, địa phương.

Thứ nhất, về thể chế, Bộ Xây dựng chủ trì, rà soát lại thể chế, quy trình, thủ tục; vướng mắc tại các luật, nghị định, thông tư thì cơ quan nào phải sửa và đề xuất Chính phủ, trình Quốc hội. Thứ hai, về quy hoạch, các địa phương phải quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch nhà ở xã hội phù hợp, chậm nhất trong quý II phải xong, nếu vướng mắc thì đề xuất.

Thứ ba, Bộ Xây dựng rà soát lại tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức liên quan nhà ở xã hội. Thứ tư, về hạ tầng, các địa phương phải phát triển đồng bộ hạ tầng, đáp ứng yêu cầu, nếu cần thì đầu tư công.

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các giải pháp phát triển nhà ở xã hội. Ảnh VGP/Nhật Bắc

Thứ năm, về cơ chế vốn cho dự án nhà ở xã hội, Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu mức lợi nhuận phù hợp (hiện 10%), có thể tăng nhưng quan trọng là dự án phải làm nhanh, kịp thời. Thứ sáu, về huy động nguồn lực, Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo Bộ Tài chính, hoàn thành việc lập quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 3/2025. 

Thứ bảy, Văn phòng Chính phủ chủ trì, rà soát, cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính trong năm 2025. Thứ tám, Bộ Xây dựng giao Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức cuộc thi thiết kế kiến trúc nhà ở xã hội, với giải thưởng từ ngân sách nhà nước, triển khai trước 30/4/2025.

Thứ chín, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Thứ mười, các cơ quan báo chí truyền thông đẩy mạnh các chương trình thúc đẩy nhà ở xã hội, tạo động lực, truyền cảm hứng cho toàn xã hội, người dân, doanh nghiệp, biểu dương những cách làm hay, kinh nghiệm tốt…

Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Công an vào cuộc, xử lý nghiêm các vụ việc lừa đảo, vi phạm pháp luật trong phát triển nhà ở xã hội.

Hà Linh