Tham dự buổi lễ có lãnh đạo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh, UBND huyện Đắk Glong, chính quyền xã và khoảng 50 nghệ nhân cùng đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh.

Buổi lễ đã diễn ra các nội dung chính: Lễ xin phép Thần Đá; lễ đón bạn; phục dựng Lễ cúng Thần Đá. Sau phần lễ cúng tế trời đất, cúng Thần Đá là phần hội với các điệu múa cồng chiêng, hát dân ca, thổi M’buốt, ẩm thực truyền thống của người Mạ, tạo nên một không khí vui tươi.

Lãnh đạo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh, UBND huyện Đắk Glong cùng đông đảo người dân tham dự Lễ cúng Thần Đá

Theo lời kể của già làng K’ Biêng thì thần đá có tên gọi là  Lú Mpều rất linh thiêng, ở tảng đá này có một cái lỗ nhỏ, xưa kia có một người trong bon thò tay vào cái lỗ của hòn đá và được thần đá cho quà, về sau người đó có được một trí tuệ siêu phàm, làm ăn khấm khá, gia đình bình an, mạnh khỏe. Ngoài ra người này đã dùng trí tuệ thông minh của mình đứng ra bảo vệ cho dân làng. Từ đó, mọi người luôn biết ơn và tôn thờ  Krông Ba Jrêng (rừng thiêng) nơi mà có thần đá Lú Mpều trú ngụ. Người dân tộc Mạ tại xã Đăk Som luôn tin tưởng vào Krông Ba Jrêng (rừng thiêng) và Lú Mpều (thần đá) là đấng siêu nhiên có thể bảo vệ, che chở cho dân làng, họ tin rằng đây là nơi trú ngụ của các vị thần. 

Từ đó đến nay, hàng năm bon làng tổ chức lễ cúng Thần đá. Đây cũng là một nét sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng dân gian lâu đời, gắn với triết lý đa thần của cư dân nông nghiệp như: thần suối, thần sông, thần núi, thần rừng, thần cây... đã tạo ra sắc thái văn hóa riêng của đồng bào dân tộc thiểu số ở Đắk Nông nói riêng và người đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên nói chung. 

Lễ cúng Thần đá dân tộc Mạ được tổ chức tại khu vực Miếu Thần Đá, Bon B’Nơ, xã Đắk Som, huyện Đắk Glong

Đồng bào Mạ cúng Thần Đá nhằm cảm ơn thần linh đã phù hộ dân làng năm qua; cầu mong cho một năm mới người người hạnh phúc, nhà nhà ấm no, vạn vật sinh sôi, nảy nở. Dân làng còn cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, gia súc gia cầm phát triển, người dân không bị bệnh tật...

Đây còn là dịp để đồng bào Mạ nói chung và các dân tộc giao lưu văn hóa văn nghệ, qua đó làm tăng thêm tình đoàn kết, giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Đồng thời, giới thiệu văn hóa truyền thống người Mạ gắn với điểm du lịch miếu Đá Thần thuộc Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông đến với du khách trong và ngoài tỉnh.

Nghi lễ được thực hiện bởi già làng K'Biêng

Lễ cúng Thần đá của người đồng bào dân tộc Mạ ở Đắk Nông không những có giá trị sâu sắc về tinh thần mà còn khẳng định vai trò, vị trí của cộng đồng gắn với thiên nhiên và có giá trị trong thực tiễn cộng đồng; góp phần bảo vệ, phát triển môi trường sinh thái, giáo dục thế hệ trẻ về một truyền thống văn hoá tốt đẹp mà từ xa xưa cộng đồng cũng đã từng thực hiện.

Thông qua nghi lễ giúp giáo dục người Mạ lòng biết ơn và trân trọng những gì thiên nhiên đã ban tặng 

Thông qua nghi lễ, người Mạ được giáo dục lối sống biết bằng lòng với cuộc sống thường nhật mà không tham lam chiếm hữu. Họ biết ơn và trân trọng những gì thiên nhiên đã ban tặng. Đây là một nét văn hóa truyền thống tốt đẹp cần được đồng bào Mạ bảo tồn và phát huy.

Hạ Chúc - Gia Huy