Nguyên nhân số thu ngân sách 06 tháng đầu năm đạt thấp:

Nguồn thu thuế, phí từ Alumin giảm 35% so với cùng kỳ do lợi nhuận của Tập đoàn thấp hơn năm trước nên số thuế Thu nhập doanh nghiệp phân bổ ít hơn, bên cạnh đó thiếu nguyên liệu đầu vào để sản xuất nên thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường của Alumin cũng giảm; nắng hạn kéo dài dẫn đến lượng nước cung cấp cho các nhà máy thủy điện thiếu hụt nên các nhà máy thủy điện giảm công suất phát điện dẫn đến số thu giảm 30% so với cùng kỳ.

Đặc biệt thu tiền sử dụng đất cấp tỉnh chỉ được 62 tỷ đồng/500 tỷ đồng, đạt 12,4%. Nguyên nhân do vướng mắc, chồng chéo giữa quy định của Luật Quản lý sử dụng tài sản công, Luật Đất đai và chủ trương của Đảng liên quan đến hình thức cho thuê đất nên địa phương gặp lúng túng trong việc lựa chọn hình thức cho thuê đất khi thực hiện đấu giá đối với các cơ sở, nhà đất. Nhiều khu đất dự kiến đưa vào đấu giá quyền sử dụng đất. Nhưng sau khi rà soát quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị còn bất cập, không thống nhất. Dẫn đến không đảm bảo điều kiện triển khai thực hiện đấu giá. Tình hình giao dịch quyển sử dụng đất trên thị trường không ổn định. Dẫn đến khó khăn trong công tác định giá đất khởi điểm để bán đấu giá. Nhiều hộ dân đã nhận đất và sử dụng đất tái định cư từ lâu nhưng vẫn chưa thực hiện đăng ký cấp giấy chứng nhận và thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước. Ngoài ra, Luật Đất đai mới sắp có có hiệu lực, các quy định liên quan đang được điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc hủy bỏ cho phù hợp với các quy định của Luật Đất đai mới. Nên việc triển khai trên địa bàn tỉnh chậm lại để rà soát điều chỉnh thực hiện đồng bộ khi Luật có hiệu lực. Bên cạnh đó, các dự án trên địa bàn triển khai rất chậm, gặp nhiều vướng mắc nên hiện nay tỉnh gần như không có nguồn thu mới, đột biến để bù đắp các khoản hụt thu trên địa bàn.

Một số giải pháp để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ thu NSNN trên địa bàn tỉnh năm 2024:

Trước tình hình thu ngân sách 06 tháng đầu năm gặp khó, nhằm phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách năm 2024, tỉnh xác định phương châm hành động năm 2024 là “Kỷ cương trách nhiệm; chủ động kịp thời; tăng tốc sáng tạo; hiệu quả bền vững” và triển khai một số giải pháp, cụ thể:

(1) Tập trung chỉ đạo sát sao các cơ quan, đơn vị có liên quan thuộc phạm vi quản lý, phối hợp chặt chẽ với cơ quan Thuế, Hải quan tăng cường công tác quản lý thu trên địa bàn tỉnh. Kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ thu đối với khoản thu từ thuế, phí, lệ phí, đất đai, tài nguyên, khoáng sản, thu khác ngân sách...

(2) Tăng cường rà soát kiểm tra hóa đơn điện tử, chống thất thu; Tăng cường quản lý thu nợ và cưỡng chế thuế. Đôn đốc các khoản thu đất đã quá thời hạn gia hạn thu; kiểm soát chặt chẽ hồ sơ khai thuế; chống gian lận thương mại, buôn lậu, hàng giả…

(3) Tiếp tục thực hiện rà soát, sắp xếp lại, xử lý tài sản công theo đúng quy định. Yêu cầu các cấp, các ngành trong quá trình thực hiện cần xác định rõ phân cấp quản lý tài sản công, cơ quan tham mưu xử lý tài sản công và cơ quan phê duyệt phương án xử lý tài sản công.

(4) Nhóm giải pháp về thu tiền sử dụng đất: Tiếp tục hoàn thiện các thủ tục liên quan để đẩy nhanh tiến độ tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất các khu đất, thửa đất được giao theo phân cấp quản lý. Xây dựng và ban hành kế hoạch thu tiền sử dụng đất. Nâng cao dịch vụ và công tác hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện các thủ tục về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất; cắt giảm những thủ tục không cần thiết. Tăng cường việc rà soát, kiểm tra các trường hợp chưa ký hợp đồng thuê đất, các trường hợp đã hết thời hạn thuê đất để yêu cầu thực hiện ký hợp đồng thuê đất, làm thủ tục gia hạn hoặc thuê đất mới. Đẩy mạnh việc thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai; công tác chuyển đổi số của ngành tài nguyên và môi trường.

(5) Khẩn trương tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về quy hoạch khoáng sản, bô xít… để cấp quyền khai thác, triển khai xây dựng các tổ hợp bô xít alumin nhôm theo quy hoạch. Tập trung xử lý dứt điểm vướng mắc ở các dự án đầu tư sản xuất kinh doanh trọng điểm, sớm đưa vào hoạt động như Nhà máy điện phân nhôm Đắk Nông, các dự án điện gió, các khu đô thị mới trên địa bàn thành phố Gia Nghĩa, Khu công nghiệp Nhân Cơ 2… nhằm “nuôi dưỡng” nguồn thu, phát triển “dư địa” thu ngân sách./.

B.V